ابتدای هفته جاری مصرف بنزین رکورد جدیدی را به ثبت رساند و از مرز ۱۴۰ میلیون لیتر در روز عبور کرد و فاصله با تولید بیشتر شد که دلیل آن، به گفته کارشناس انرژی، مصرف دو تا سه برابری خودروهای داخلی نسبت به محصولات دیگر کشورهاست.

به گزارش خبرگزاری مهر، ابتدای هفته جاری مصرف بنزین رکورد جدیدی را به ثبت رساند و از مرز ۱۴۰ میلیون لیتر در روز عبور کرد، ناترازی بنزین چند سالی است که‌ گریبان‌گیر کشور شده و این روند موجب شده است حتی در سال‌های اخیر مجبور به واردات بنزین شویم. کارشناسان، مهم‌ترین دلیل ناترازی بنزین را در دو مورد جست و جو می‌کنند؛ یکی فرسودگی خودروها به خصوص در ناوگان حمل‌ونقل عمومی و دیگری استاندارد نبودن خودروهای داخلی. خودروهایی که دو تا سه برابر استاندارد جهانی مصرف بنزین دارند.

این در حالی است که اگر خودروهای داخلی مطابق با استاندارد روز تولید می‌شد یا اجازه واردات سالانه 500 هزار تا یک میلیون خودروی باکیفیت در سال و فروش اقساطی آن داده می‌شد مصرف بنزین به ۵۰ تا ۶۰ میلیون لیتر می‌رسید که در این صورت عملاً با صادرات مابقی بنزین تولیدی بیش از ۱۵ میلیارد دلار درآمد برای کشور حاصل می‌شد.

در این بین دولت‌ها طی سال‌های اخیر راهکارهای متعددی نظیر ساخت پالایشگاه، محدودیت کارت سوخت جایگاه، کاهش سهمیه آزاد کارت‌های سوخت و حتی افزایش سهم سی ان جی در سبد سوخت را به کار گرفتند اما به نظر می‌رسد این عوامل به تنهائی کافی نیست. 

ضرورت حذف خودروهای غیراستاندارد

در این ارتباط محمدصادق مهرجو؛ کارشناس انرژی با اشاره به اینکه برای جبران ناترازی بنزین باید راهکارهای غیرقیمتی را در پیش گرفت، افزود: خودروهای غیراستاندارد را می‌توان متهم ردیف اول ناترازی بنزین در نظر گرفت چرا که تقریباً مصرف بنزین در کشور ما دو تا سه برابر سایر کشورهاست که علاوه‌بر آلودگی هوا بر ناترازی بنزین نیز دامن زده است.

او با انتقاد از استاندارد نبودن خودروهای داخلی تصریح کرد: در بازار داخلی خودرو، انحصار چندجانبه وجود دارد؛ به گونه‌ای که مردم را در مقابل چند انتخاب محدود و گران قرار داده‌ایم و انتظار داریم که مردم رفتار اصلاح‌گرانه داشته باشند.

کارشناس انرژی افزود: باید طی یک فرآیند مشخص بازار خودرو در معرض رقابت با بازارهای جهانی قرار بگیرد و خودروسازان سعی کنند عملکرد خود را بهبود بخشند تا بتوانند بازار منطقه را به دست بگیرند اما متأسفانه با حمایت بیجا از خودروسازان داخلی هیچ وقت امید نخواهیم داشت که این روند معیوب اصلاح شود.

بازنگری در کارکرد خودروی شخصی

از سویی دیگر در برخی از مناطق مرزی در کنار فروش منطقه‌ای سوخت طرح کدینگ در حال اجراست تا بازدارندگی برای قاچاق سوخت ایجاد شود؛ حسن مرادی؛ کارشناس انرژی با تاکید بر اینکه باید از قاچاق سوخت در مناطق مرزی جلوگیری شود، تصریح کرد: قاچاق بنزین در کشور ما به راحتی اتفاق می‌افتد زیرا قیمت بنزین داخلی با قیمت بنزین در آن‌سوی مرزها قابل مقایسه نیست. بنابراین هر وسیله نقلیه‌ای که از مرزها خارج می‌شود سعی می‌کند با حداکثر توان سوخت از مرزها خارج کند.

وی تاکید کرد: بارها به دولتمردان توصیه شده که در مرزها پمپ بنزین‌هایی تعبیه شود که افراد آن‌سوی مرز هم امکان خرید بنزین را داشته باشند اما با قیمت فوب خلیج‌فارس، در این شرایط قاچاق سوخت کاهش پیدا می‌کرد و سوخت به صورت قانونی و با قیمت جهانی به فروش می‌رسید.

کارشناس انرژی با اشاره به اینکه 

بنزین، مسئله‌ای چندوجهی است، افزود: متأسفانه در کشور ما بیش از دو برابر مصرف بنزین در بسیاری از کشورها وجود دارد. علت این امر مربوط به فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل است که خودروهای فرسوده و قدیمی همچنان در حال استفاده هستند. همچنین کارخانه‌های خودروسازی، خودروهای با مصرف کمتر تولید نمی‌کنند.

او با اشاره به اینکه استاندارد مصرف ما نسبت به ۱۰۰ کیلومتر بسیار بالاست که باید در این مسئله تجدید نظر شود، خاطر نشان کرد: عدم توسعه حمل‌ونقل عمومی را می‌توان یکی از دلایل اصلی این مسئله دانست. همچنین در بسیاری از کشورها فرهنگ استفاده از خودرو به گونه‌ای است که تنها برای پیک نیک و استفاده برون شهری است و مردم برای رفت و آمد به محل کار از ناوگان عمومی استفاده می‌کنند.